Archiwum Państwowe w Gorzowie Wielkopolskim utworzone zostało 1 VIII 1950 roku jako filia Wojewódzkiego Archiwum Państwowego w Poznaniu. Od 3 października 2013 roku gorzowskie Archiwum ma nowoczesny obiekt, który zabezpieczy interesy państwa i będzie służył lokalnej społeczności. Łącznie budynek liczy 1841 m kw. powierzchni (kubatura 6026 m sześc.). Umożliwi on realizację ustawy z 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach i zabezpieczy potrzeby przeróżnych instytucji i urzędów życia publicznego w zakresie przejmowania dokumentacji stanowiącej państwowy zasób archiwalny. Nowy obiekt umożliwia realizację zadań statutowych z zakresu edukacji i popularyzacji, co wcześniej nie było możliwe (wystawy i konferencje organizowane przez Archiwum odbywały się w zaprzyjaźnionych instytucjach).

Zasób gorzowskiego Archiwum składa się z dwóch zasadniczych części. Pierwsza z nich to akta wytworzone w okresie do roku 1945, druga pochodzi z lat 1945-1997. Akta pierwszej grupy to blisko połowa całości zasobu. W zasobie Archiwum znajdują się także akta wybranych zakładów przemysłowych, uznanych za szczególnie ważne dla regionu.

W Oddziale znajduje się także biblioteka, która zawiera ponad 2 tys. woluminów. Zgromadzono w niej wiele cennych czasopism i książek. Są tu m. in. unikalne roczniki (niestety zdekompletowane) przedwojennych gorzowskich dzienników Landsberger General Anzeiger i Neumärkische Zeitung, 57-tomowa francuska encyklopedia z końca XVIII w. (Encyclopédie ou dictionnaire universel raisonné des connoissances humaines) oraz duży zbiór czasopism i książek niemieckich dotyczących historii ziemi gorzowskiej.

Towarzystwo Przyjaciół Archiwum i Pamiątek Przeszłości w Gorzowie Wielkopolskim zostało założone w 1990 roku. Jest organizacją pożytku publicznego i działa na rzecz ogółu społeczności w sferze nauki i ochrony dóbr kultury i tradycji oraz działań na rzecz integracji europejskiej, rozwijania kontaktów i współpracy pomiędzy społeczeństwami na tej płaszczyźnie. Towarzystwo wspiera inicjatywy mające na celu popularyzację wiedzy historycznej o regionie, opiekę nad zasobami archiwalnymi oraz pamiątkami przeszłości w szerokim tego słowa znaczeniu, stanowiącymi dziedzictwo kulturowe terenu byłego województwa gorzowskiego.